Ikigai voor bevlogen medewerkers

Het woord Ikigai komt uit het Japans, en betekent zoiets als ‘je reden van bestaan’. Het geeft aan waarvoor je uit je bed komt ’s ochtends en waar je gemotiveerd voor bent, in de Engelse taal komt het woord ‘purpose’ dicht bij de betekenis van Ikigai. De Westerse wereld raakte bekend met de term doordat het beschreven werd als een belangrijke reden dat mensen op het eiland Okinawa in Japan heel oud worden. Okinawa staat sindsdien bekend als één van de blue zones in de wereld waar mensen lang leven en waar veel onderzoek naar gedaan is.

Om ons westerlingen te helpen onze Ikigai te vinden hebben auteurs Héctor Garcia en Franscesc Miralles een model ontwikkeld. Dat model is ook te vertalen naar de werksituatie en geeft dan een mooi handvat voor een gesprek over waar medewerkers warm voor lopen, waar ze bevlogenheid voor voelen en enthousiast voor worden.

Het Ikigai model bestaat uit vier onderdelen en hoe meer van die onderdelen met elkaar overlappen, hoe meer je je Ikigai vindt en hoe meer bevlogen je raakt. Voor de werksituatie is onze vertaling van die vier onderdelen als volgt:

• Iets doen wat je leuk vindt om te doen, waar je van houdt. Dit zorgt voor plezier en enthousiasme, een belangrijk onderdeel van bevlogenheid.
• Iets doen waar je goed in bent of waar je goed in wilt worden. Als je iets doet waar je goed in bent zorgt dat voor zelfvertrouwen en ontspanning. Natuurlijk kun je ook nu nog niet goed in iets zijn maar dat wel willen leren. Sterker nog, uitdaging is ook een belangrijk onderdeel van bevlogenheid, dus ook als je ergens al goed in bent is het belangrijk om nog uitdaging te vinden.
• Iets doen waarmee je wat voor een ander betekent. Van betekenis zijn voor een ander is van belang voor ieder mens. In je werk kun je van betekenis zijn voor collega’s, omdat je bepaalde problemen voor ze oplost of omdat je het werk voor hen weer makkelijker maakt. Je kunt ook ervaren dat je van betekenis bent voor de externe klant, bijvoorbeeld omdat je iets levert dat het leven van de klant makkelijker maakt. Óf je kunt zelfs voelen dat je bijdraagt aan het verbeteren van de wereld door middel van het product of de dienst van het bedrijf – als het bedrijf iets maakt dat hier een positieve bijdrage aan levert. Als je op één of meerdere van deze niveaus voelt dat je van betekenis bent, draagt dat sterk bij aan het vinden van je Ikigai en aan het gevoel van bevlogenheid.
• Tot slot is het natuurlijk in de werksituatie een voorwaarde dat wat je doet ook van waarde is voor het bedrijf waar je werkt, met andere woorden, dat het iets is waar het bedrijf je voor wilt betalen.

Het is erg zinvol om met je teamleden in deze termen te praten over hun werk. Hoe meer onderdelen van het Ikigai model samenkomen in de rol en taken van een medewerker, hoe meer bevlogen deze zal zijn.

Meer lezen over Ikigai? De boeken van Garcia en Miralles gaan uitgebreid in op het concept en hoe je het kunt gebruiken (zie kolom rechts).

Belangrijk voor het aangaan van uitdagingen is een geloof in eigen kunnen. Hoe je dit kunt beïnvloeden lees je op deze pagina.